Keloidy

Bliznowiec, inaczej keloid, to wypukła i rozległa blizna, która powstaje w miejscu uszkodzenia skóry. Zajmuje znacznie większą powierzchnię niż pierwotna rana, a przy tym może rozwijać się tygodniami, a nawet miesiącami od momentu zranienia skóry. Keloidy są bardzo mocno unaczynione i nigdy nie znikają samoistnie. Z czasem przyjmują postać twardej blizny lub miękkiego guza, który, w zależności od lokalizacji, może powodować dyskomfort, swędzenie lub nawet nadwrażliwość na dotyk. 

Przyczyny powstawania keloidów

Keloidy powstają w wyniku nadaktywności fibroblastów, które w procesie gojenia się rany produkują nadmierną ilość włókien kolagenowych. Powoduje to nieestetyczne zgrubienie skóry. Takie zaburzenia w procesie regeneracji skóry mogą mieć miejsce po:

• urazach mechanicznych, np. przecięciu skóry, otarciu lub zadrapaniu,
• wykonanym zastrzyku,
• oparzeniu,
• kolczykowaniu, np. uszu,
• ospie wietrznej,
• trądziku,
• zabiegu chirurgicznym, np. cesarskim cięciu. 

W rzadkich przypadkach mamy do czynienia z bliznowcem samoistnym, to znaczy rozrostem blizny, który nie jest spowodowany wcześniejszym uszkodzeniem skóry. Zwiększone tendencje do powstawania blizn keloidowych mają osoby w wieku 10-30 lat i z ciemniejszym kolorem skóry. Ponadto bardzo często skłonność do tego typu zmian skórnych jest przez nas dziedziczona. Blizny przerostowe mogą rozwijać w każdej części ciała, jednak najczęściej pojawiają się na uszach, klatce piersiowej, ramionach i plecach. 

Usuwanie bliznowców – jak usunąć rozległą bliznę i poprawić wygląd skóry?

Leczenie bliznowców wymaga przede wszystkim konsultacji z dermatologiem, który zazwyczaj diagnozuje keloid na podstawie jego charakterystycznego wyglądu. W niektórych przypadkach może zlecić biopsję, aby wykluczyć związek zmiany z nowotworem. Wybór metody leczenia zależy od lokalizacji bliznowca, jego rodzaju oraz wieku pacjenta. Ponieważ keloidy mają tendencje do nawracania, warto rozważyć zastosowanie kilku metod jednocześnie, by zmniejszyć ryzyko nawrotu nieestetycznych wypukłości.

Decyzja o sposobie leczenia często uwzględnia oczekiwania pacjenta względem oferowanej terapii. Oczekiwania te mogą obejmować jedynie złagodzenie objawów w postaci bólu czy swędzenia, spłaszczenie lub zmiękczenie bliznowca bądź też całkowite usunięcie keloidu.

Metody leczenia keloidów w klinice medycyny estetycznej i dermatologii estetycznej

Istnieją różne metody leczenia bliznowców (bardziej i mniej inwazyjne), które są dostosowane do różnych potrzeb pacjentów i specyfiki zmian na różnych obszarach ciała. Współcześnie skuteczne metody leczenia bliznowców obejmują: terapię laserową, ostrzykiwanie kortykosteroidami, krioterapię i zabieg chirurgiczny.

1. Terapia laserowa. Laser rozkłada nadmiar kolagenu budującego bliznę, co stopniowo zmniejsza jej rozmiar i rozjaśnia skórę. To jedna z najskuteczniejszych metod usuwania blizn i bliznowców, która przynosi szybkie, widoczne rezultaty. Już po pierwszym zabiegu można zauważyć znaczną poprawę, zaś decydując się na całą serię zabiegów (zwykle od 3 do 5), można całkowicie pozbyć się szpecącej zmiany. Czas trwania zabiegu wynosi od 10 minut do 1,5 godziny, w zależności od obszaru leczenia. Laseroterapię często łączy się z iniekcjami kortykosteroidami, co zwiększa skuteczność leczenia.
2. Zastrzyki z kortykosteroidów i innych leków. Terapia skutecznie redukuje od 50% do 80% bliznowców, wpływając na ich zmniejszenie, zmiękczenie i rozjaśnienie. Ryzyko nawrotu po zastosowaniu tej metody jest niewielkie. W miejscu iniekcji skóra może jednak stać się cieńsza i jaśniejsza.
3. Krioterapia. Zamrażanie bliznowca prowadzi do jego zmiękczenia i zmniejszenia, co przynosi dobre efekty, zwłaszcza w przypadku małych keloidów. Zabieg może jednak powodować miejscowy zanik pigmentu.

1. Chirurgiczne usunięcie bliznowca. Bliznowce możemy też usuwać tradycyjnie metodą chirurgiczną, która jednak ma najwięcej wad. W porównaniu do innych metod, po zabiegu chirurgicznym leczone tkanki potrzebują więcej czasu, by w pełni się zagoić i zregenerować. Ponadto ta metoda charakteryzuje się najwyższym ryzykiem nawrotu bliznowca. Po wycięciu zmiany konieczne jest noszenie opatrunku lub odzieży uciskowej przez ok. 6–12 miesięcy. Po wykonaniu zabiegu często zalecane jest także zastosowanie radioterapii powierzchniowej w celu zmniejszenia ryzyka ponownego rozrostu bliznowca.

Jak zapobiegać powstawaniu bliznowców?

Skuteczność leczenia bliznowców w dużym stopniu zależy od przestrzegania zaleceń pozabiegowych. Zaniedbanie wytycznych specjalistów może prowadzić do nawrotu uporczywej blizny.

Jeśli mamy skłonności do zmian tego typu, w przypadku urazu powinniśmy już na samym początku zadbać o odpowiednią pielęgnację blizny, by zapobiec jej rozrostowi. Po ustąpieniu stanu zapalnego i zagojeniu się rany należy aplikować preparaty przeciwdziałające powstawaniu blizn w połączeniu z masażem poprawiającym ukrwienie i wspomagającym proces prawidłowego gojenia. Pomocne mogą okazać się także okluzyjne opatrunki silikonowe. 

Pamiętajmy też, by przy tendencjach do powstawania keloidów, przed wykonywaniem zabiegów chirurgicznych lub dermatologicznych, poinformować o tym fakcie lekarza. Może bowiem okazać się, że powstała w wyniku zabiegu blizna przerostowa będzie stanowiła większą niedoskonałość niż usuwana zmiana.