Brodawki sutkowe
Brodawka sutkowa znajduje się na szczycie sutka. Występuje zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Może ona mieć kształt cylindryczny bądź okrągły. Wokół niej widoczna jest okrągła otoczka. W samej brodawce sutkowej znajdują się między innymi gruczoły potowe oraz łojowe, a także mięśnie, które u obu płci odpowiedzialne są za erekcję brodawek. Brodawka sutkowa jest również bardzo wrażliwa na bodźce zewnętrzne.
Brodawki sutkowe pełnią szczególną rolę u kobiet, to tam bowiem znajduje się ujście gruczołów mlecznych. W okresie karmienia, mięśnie brodawek sutkowych u młodych mam będą zatem odpowiedzialne również za skurcze przewodów mlekowych.
Brodawka sutkowa – prawidłowy wygląd i choroby
Brodawka sutkowa podlega różnicom osobniczym, zatem niewielkie anomalie (np. duże brodawki sutkowe) nie powinny być powodem do niepokoju. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy zmiany pojawiają się w późniejszym etapie życia, np. dłuższy czas po okresie dojrzewania. Przykładem może być wciągniecie brodawki sutkowej, które u młodych dziewcząt może pojawić się w okresie pokwitania i być naturalną cechą. Jeśli jednak pojawia się później, należy natychmiast udać się do specjalisty. Niekiedy może to być objawem rozwijania się guza pod brodawką sutkową.
Do innych schorzeń sutka zaliczyć można też wycieki. Mogą być związany z różnymi czynnikami, w tym również zażywaniem niektórych leków, czy środków antykoncepcyjnych. Czasem wyciek może być związany jedynie z wystąpieniem brodawczaka, niekiedy jednak wywoływany jest on z rozwojem zmian nowotworowych w brodawce sutkowej. Dlatego zwłaszcza, jeżeli w wydzielinie widoczna jest krew, należy koniecznie się przebadać.
Inną zmianą w brodawce sutkowej, która może, chociaż nie musi być groźna, będzie guzek na brodawce sutkowej. Czasami jest to:
- gruczolakowłókniak – niezłośliwa zmiana w brodawce sutkowej, zazwyczaj występująca u młodych kobiet. Jest ona łatwo przesuwalna i bezbolesna, zwykle o średnicy ok. 1-3 cm. Jedną z częstszych przyczyn jej występowania są zmiany hormonalne u kobiety, np. na skutek ciąży, czy podczas stosowania doustnej antykoncepcji;
- zmiany torbielowato-włókniste – najczęściej występują u kobiet pomiędzy 45. a 55. rokiem życia. One również wynikają ze zmian hormonalnych. W ich przypadku zawsze powinno zostać wykonane badanie USG, a po usunięciu torbieli zwykle bada się je pod kątem ewentualnego rozwoju raka sutka.
Do lekarza należy zwrócić się także w przypadku grudek na otoczce brodawki sutkowej. Niekiedy są to zmiany niezłośliwe, czasem jednak są one symptomem poważniejszych schorzeń, w tym nawet raka sutka.
Brodawka sutkowa a zmiany nowotworowe
Zazwyczaj bardzo trudno jest określić, które ze zmian na brodawce sutkowej są związane z wystąpieniem nowotworu. Za najbardziej podejrzane guzki uważa się zwykle te o nieregularnych kształtach, twarde czy wyraźnie wtopione w gruczoł. Zwykle warto przyjrzeć się również zmianom nowo powstałym. Co więcej, najczęściej zmianami nowotworowymi okazują się niebolesne zmiany na brodawce sutkowej. Ewentualną złośliwość zmiany wstępnie szacuje się także, bazując na przynależności kobiety do grupy zwiększonego ryzyka. Znajdują się w niej zwłaszcza starsze kobiety oraz te, w rodzinie których występował już tego typu nowotwór.
Brodawka sutkowe – zabiegi
Istnieje możliwość przeprowadzenia zabiegów estetycznych, np. zmniejszenia brodawki sutkowej. Jest to interwencja chirurgiczna, po której występują typowe dla tego typu operacji obostrzenia i okres rekonwalescencji oraz ewentualne powikłania. Można także wykonać zabieg niwelujący defekt, jakim jest wciągnięta brodawka sutkowa. Jako że wynika on ze skrócenia przewodów mlecznych i zwłóknienia w obrębie brodawki, konieczny jest zabieg chirurgiczny, polegający na wydłużeniu zbyt krótkich struktur bądź nacięcia przewodów mlecznych.