Czym jest ginekomastia?
Ginekomastia to przerost gruczołu piersiowego spowodowany rozrastającymi się tkankami tłuszczowymi i gruczołowymi w obrębie piersi i brodawek sutkowych. Ginekomastia dotyka mężczyzn w różnym wieku, jednak najczęściej pojawia się w okresie dojrzewania lub andropauzy. Występuje też u 60-90% noworodków obu płci i ustępuje około 4. miesiąca życia.
Piersi u mężczyzn stanowią duży problem natury estetycznej i psychologicznej. Nadmiar tkanki gruczołowej może obejmować obydwie piersi lub tylko jedną z nich, jednak w każdym przypadku wzbudza to mniejsze lub większe poczucie wstydu i dyskomfortu psychicznego u pacjenta.
Rozwój ginekomastii
Przerost gruczołu piersiowego u mężczyzn odbywa się stopniowo. W początkowym etapie ma miejsce lekki rozrost tkanki gruczołowej i tłuszczu pod brodawką sutkową. W zaawansowanym stadium można natomiast zaobserwować bardziej rozległe zmiany rozrostowe na obszarze klatki piersiowej, co w efekcie powoduje jej zwiotczenie i zmianę naturalnego kształtu.
Przerost tkanki gruczołowej w okresie dojrzewania jest naturalną konsekwencją intensywnej produkcji estrogenów przez korę nadnerczy. W tym przypadku ginekomastia ma charakter przejściowy – gruczoły powiększają się między 13. a 14. rokiem życia, a dolegliwość ta zwykle mija samoistnie w przeciągu kilku miesięcy, gdy poziom hormonów ulega stabilizacji. Ginekomastia u dorosłych mężczyzn (zazwyczaj między 50. a 70. rokiem życia) pojawia się wtedy, gdy czynność hormonalna jąder wygasa, zaś produkcja hormonów płciowych utrzymuje się wciąż na tym samym poziomie.
Przyczyny ginekomastii
Bezpośrednią przyczyną ginekomastii gruczołowej są zmiany hormonalne, a dokładnie zaburzenia równowagi pomiędzy działaniem androgenów i estrogenów na tkankę gruczołową. Przewaga działania estrogenów (hormonów żeńskich) nad androgenami (męski testosteron) prowadzi do powiększenia piersi u chłopców lub mężczyzn, które wywołuje nadmierny rozrost tkanki gruczołowej, a czasem też tłuszczowej.
- Ginekomastia tłuszczowa to najczęściej występujący rodzaj ginekomastii. W tym przypadku przerost tkanki tłuszczowej w obrębie piersi wynika z nadwagi lub otyłości.
- Ginekomastia może mieć charakter dziedziczny – prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby jest większe u osób, u których w rodzinie miały już miejsce przypadki ginekomastii.
- Ginekomastia bywa skutkiem ubocznych działania niektórych leków np. sterydów, leków hormonalnych, psychotropowych, kardiologicznych czy chemioterapeutyków.
- Ginekomastia może być powiązana z występowaniem niektórych chorób przewlekłych np. nadczynności tarczycy, marskości wątroby, niewydolności nerek.
- Ginekomastia stanowi też niekiedy powikłanie po utracie jąder w wyniku urazu mechanicznego lub zabiegu chirurgicznego.
U niewielkiego odsetka chorych ginekomastia ma charakter idiopatyczny (przyczyny nieznane). Nadmiar tkanki tłuszczowej w rejonie gruczołów sutkowych zwykle jednak nie jest związany z nowotworem sutka u mężczyzn.
Objawy i rozpoznanie ginekomastii
Charakterystycznym objawem ginekomastii jest oczywiście nienaturalne powiększenie piersi u mężczyzn. Towarzyszyć może mu także nadmierna tkliwość i ból gruczołu, a w niektórych przypadkach pieczenie i świąd. Nagromadzenie tłuszczu w tym rejonie może wywołać obrzęk, a dodatkowo zmianie może ulec zabarwienie brodawek sutkowych na nieco ciemniejsze.
Przy podejrzeniu u mężczyzn ginekomastii diagnostykę rozpoczyna się od obserwacji gruczołu i badania palpacyjnego, a także szczegółowego wywiadu lekarskiego. Pomocniczo lekarz może zlecić pacjentowi odpowiednie badania laboratoryjne (stężenia hormonów), USG gruczołów sutkowych, a czasem też biopsję.
Z ginekomastią bardzo często mylona jest lipomastia, czyli nadmiar skóry i tkanki tłuszczowej. Pojawia się ona u mężczyzn zmagających się z otyłością, w szczególności po znacznej utracie masy ciała. Właściwe rozróżnienie tych dwóch schorzeń ma duże znaczenie w dostosowaniu odpowiedniej metody leczenia.
Leczenie ginekomastii
Leczenie ginekomastii u mężczyzn przebiega zazwyczaj wielotorowo. Przede wszystkim niezbędne jest określenie, co stanowi przyczynę ginekomastii, by móc wyeliminować ten czynnik. Bardzo często łączy się to także z podjęciem odpowiedniego leczenia farmakologicznego np. jeśli ginekomastia jest spowodowana nadczynnością tarczycy lub innym schorzeniem. Innym razem pomocne bywa odstawienie stosowanych do tej pory leków np. sterydów, które wywołały problem ginekomastii.
Standardowym i najczęściej zalecanym rodzajem leczenia przy ginekomastii jest operacja, podczas której ma miejsce usunięcie tkanki gruczołowej u pacjenta. W Klinice Miracki wykonujemy zabieg chirurgicznego usuwania ginekomastii gruczołowej wraz ze zmniejszeniem brodawki. W przypadku ginekomastii tłuszczowej proponujemy także zabieg liposukcji – tzn. usunięcia nadmiaru tłuszczu przez jego odessanie.
Na zabiegi usuwania ginekomastii gruczołowej, tłuszczowej i mieszanej zapraszamy do naszych klinik w Warszawie, Krakowie, Łodzi i Katowicach.
