Utrata pigmentu
Utrata pigmentu to rodzaj zaburzenia barwnikowego, które powoduje zanik pigmentu na wybranym obszarze lub całej powierzchni ciała. Pojęcie utraty pigmentu dotyczy nie tylko skóry, lecz także włosów czy tęczówki oczu. Najbardziej znanym przykładem utraty pigmentu w skórze jest bielactwo, które może stanowić wadę wrodzoną lub ujawnić się w późniejszym etapie życia.
Utrata pigmentu – objawy
Charakterystycznym objawem utraty pigmentu, a zarazem bielactwa czy odbarwienia, są białe plamy o ciemnych brzegach z tendencjami do rozprzestrzeniania się. Zmiany barwnikowe tego typu mogą być ograniczone lub uogólnione, co oznacza, że mogą zajmować tylko część skóry lub całą powierzchnię ciała. Brak pigmentu nie wywołuje bólu i nie utrudnia w żaden sposób codziennego funkcjonowania, ale ze względu na swój charakterystyczny wygląd, może wywoływać bardzo duży dyskomfort psychiczny. Objawy braku pigmentu w skórze są najbardziej widoczne u osób z ciemną karnacją.
Utrata pigmentu – rodzaje
1. Bielactwo wrodzone (albinizm)
Bielactwo wrodzone, nazywane też albinizmem, to choroba genetyczna, którą dziedziczymy po swoich przodkach. Problem ten pojawia się w wyniku nieprawidłowego funkcjonowania enzymu, który pełni bardzo ważną rolę w syntezie melaniny. Zaburzenia prowadzą do całkowitego lub częściowego zaniku barwnika w komórkach skóry. Przy bielactwie wrodzonym skóra przybiera różowy kolor, zaś włosy są białe lub płowożółte. Chorobie tej towarzyszą zwykle również inne dolegliwości, np. oczopląs, fotofobia, zez. W związku z brakiem melaniny w skórze, której zadaniem jest ochrona skóry przed słońcem, osoby chorujące na albinizm są dużo bardziej narażone na rozwój złośliwych nowotworów skóry.
2. Bielactwo nabyte
Bielactwo nabyte to często występujące zaburzenie barwnikowe, które powstaje wskutek uszkodzenia komórek pigmentacyjnych skóry i zahamowania procesu syntezy melaniny. W większości przypadków bielactwo nabyte ujawnia się przed 20. rokiem życia w postaci plam odbarwieniowych na nadgarstkach, grzbietach rąk i stóp, powierzchniach wyprostnych w okolicach stawów oraz przy naturalnych otworach ciała. Zmiany najczęściej występują symetrycznie i nasilają się w wyniku intensywnego działania słońca lub stresu. Zdarza się, że bielactwu nabytemu towarzyszą choroby autoimmunologiczne, a przede wszystkim choroby tarczycy.
3. Odbarwienia pozapalne
Odbarwienia pozapalne powstają w wyniku procesu zapalnego skóry. Spadek ilości melaniny powoduje w tym przypadku plamy o jaśniejszym zabarwieniu w stosunku do otaczającej ich skóry. Odbarwienia pozapalne mogą wywołać takie choroby, jak: łupież pstry, łupież biały, wyprysk rąk, łuszczyca, gruźlica, ziarniak grzybiasty, sarkoidoza.
Utrata pigmentu – leczenie
W przypadku zaburzeń barwnikowych wywołanych utratą pigmentu stosuje się zazwyczaj terapię naświetlania w połączeniu z lekami uczulającymi na światło. Lekarz może też zaproponować stosowanie preparatów zewnętrznych z grupy glikokortykosteroidów lub inhibitorów kalcyneuryny, autoprzeszczep zdrowej skóry na miejsca zmienione chorobowo albo terapię sterydami. Bardzo ważna jest także codzienna profilaktyka i zabezpieczenie skóry przed szkodliwym działaniem promieni UV. Należy jednak zaznaczyć, że pomimo wielu możliwości leczenia bielactwa, całkowite usunięcie jego objawów okazuje się bardzo często niemożliwe.
Polecane zabiegi w leczeniu utraty pigmentu:
